Resolutie van gerasterde beelden of vector bestanden


Hoor je het soms in Keulen donderen als er gevraagd wordt om beelden aan te leveren in hoge resolutie, 300 DPI, gevectoriseerd logo, transparant of vrijstaand bestand, …?

Rasterbeelden zijn opgebouwd uit een reeks vierkante vakjes (pixels), die elk een eigen kleur kunnen hebben. Vectorbeelden zijn opgebouwd uit lijnen en vormen, wat een ‘gladder’ resultaat oplevert.

Pixels versus vectoren

Gerasterd of gepixeld beeld (bitmap)

Een rasterafbeelding bestaat uit pixels. Alle pixels samen vormen een afbeelding. Bij vergroting van een rasterafbeelding neemt de kwaliteit aanzienlijk af. De pixels worden hierbij uit elkaar getrokken waardoor de afbeelding er korrelig gaat uitzien en onscherp wordt.

Bekende bestandsextensies van rasterafbeeldingen voor beeldschermgebruik zijn: JPG, GIF en PNG. Bestanden die je aanlevert voor drukwerk hebben best een voldoende hoge resolutie. In het hoofdstukje Resolutie gaan we hier verder op in.

gerasterd beeld zoom resolutie

Vectoren of lijntekeningen

Vectoriseren is het omzetten van een gerasterd beeld (bvb. een logo) naar een lijntekening. Een gevectoriseerd bestand is dus een afbeelding (met of zonder tekst) die alleen uit lijnen bestaat.

Een gevectoriseerd logo bevat geen pixels en kan dus onbeperkt vergroot worden zonder kwaliteitsverlies. Bekende bestandsextensies van vectorbestanden zijn EPS en AI. Logo’s worden bij voorkeur gevectoriseerd aangeleverd in één van deze extensies.

vector beeld zoom
dpi resolutie

Resolutie en DPI - beelddichtheid

Resolutie, PPI (pixels per inch) en DPI (dots per inch) zijn termen die gebruikt worden bij afbeeldingen en foto’s. Hoewel deze terminologie vaak gebruikt wordt, heerst er toch vaak nog verwarring rond. Een afbeelding is opgebouwd uit punten: dit wordt op een beeldscherm uitgedrukt in pixels en op drukwerk in dots.

Resolutie is het aantal pixels of punten per inch. Het gaat dus eigenlijk om het aantal punten dat op een lijn (van 1 inch/2,54 cm) kan geplaatst worden. Voor digitale beelden spreken we dus van PPI. Voor geprinte beelden wordt dit dots per inch, afgekort DPI.

Voor beide begrippen geldt hetzelfde; hoe meer pixels of inktpunten per inch (respectievelijk PPI en DPI), hoe hoger de kwaliteit van je afbeelding. Als je te weinig DPI in een gedrukt beeld hebt, zal je beeld heel grof en onscherp ogen.

Bij vectorbeelden hebben we het niet over resolutie, omdat ze zonder enig probleem geschaald kunnen worden.

Hoe moet je je bestanden aanleveren?

Afhankelijk van wat je met je afbeelding wilt doen (laten drukken of op een beeldscherm bekijken), is er een groot verschil in de kwaliteit die je nodig hebt. Ook de toepassing of context van het drukwerk zal bepalen welke resolutie je beeld minimum moet halen.

Beelden aanleveren voor drukwerk

Beelden worden best aangeleverd in EPS, TIFF of JPEG.

Het beeld dat je aanlevert moet voldoende DPI hebben bij het uiteindelijke drukformaat. Hoe hoger de eindresolutie, hoe beter de kwaliteit. Voor standaard drukwerk op papier is de norm 300 dpi, voor grootformaat drukwerk mag het lager zijn.

Als het beeld dat je aanlevert geen 300 ppi is, zal he meetal nog omgezet moeten worden naar 300 ppi? Dan veranderen ook de afmetingen van je afbeelding. Als je de uiteindelijke drukafmetingen weet, dan kan je omrekenen of je beeld voldoende resolutie heeft om te laten drukken.

sprengers logo dpi

Een logo van 72 dpi ziet er op drukwerk korrelig en onscherp uit

We illustreren dit even aan de hand van een voorbeeld:
Je hebt een beeld gevonden dat je wilt aanleveren om te laten drukken. De afbeelding is 20x20cm groot en heeft een resolutie van 200 dpi.

A. Je wilt dit beeld laten drukken met print-formaat 10x10cm, 300dpi. Kan dit?
Ja, je kan het beeld aanleveren voor drukwerk. Als je het beeld verkleint in afmeting, dan wordt de dichtheid van je punten (DPI) groter en verhoog je dus de resolutie (DPI). Dus als je de afmeting halveert, krijg je een beeld met een resolutie van 400 DPI.

B. Je wilt dit beeld laten drukken met print-formaat 40x40cm, 300dpi
Nee, je kan het beeld niet aanleveren voor drukwerk. Je beeld moet 200% vergroot worden en je initiële DPI is maar 200dpi, dus dit geeft een onvoldoende resolutie van 100 DPI en geeft een onscherp, geblokt effect.

illustratie ppi

Internet-beelden en Office exports zijn meestal niet bruikbaar voor drukwerk

Afbeeldingen die je downloadt van het internet voldoen meestal niet aan de eisen voor drukwerk. Ze hebben vaak een te lage resolutie (72 PPI-DPI).

Programma’s als MS Word, MS Excel of MS PowerPoint zijn niet geschikt om beeldmateriaal te maken en aan te leveren. Beeldmateriaal geplaatst in een Word-document is niet bruikbaar.

Beelden aanleveren voor website-gebruik

Als je beelden aanlevert voor website-gebruik kan dit in JPEG, PNG, SVG of GIF. De beelden moeten in RGB staan, wat meestal het geval is.

De resolutie voor beeldschermgebruik is 72 PPI. Hou er rekening mee dat als je een beeld moet vergroten dat daarmee ook ppi en dus de kwaliteit daalt en het resultaat onscherp kan zijn.

Mogelijk krijg je de vraag om beelden transparant aan te leveren. Dit betekent dat je beeld een doorzichtige achtergrond heeft (en geen wit vlak).

transparency dark